centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego forum
Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego- OBJAWY Osoby, u których występują centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego mogą mieć problemy z: •
cjonowania wyższych pięter układu słuchowego. W literaturze polskiej i za-granicznej są one określane jako: ośrodkowe zaburzenie słuchu, centralne zaburzenia słuchu, zaburzenia procesów przetwarzania słuchowego, ośrod-kowe zaburzenia procesów słyszenia, zaburzenia ośrodkowego przetwarzania słuchowego.
Przetwarzania Słuchowego wskazówki dla rodziców Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego (CAPD) są to nieprawidłowości w przetwarzaniu słuchowym na poziomie neuronalnym nie wynikające z zaburzeń funkcji poznawczych i językowych. Są to specyficzne zaburzenia procesu słyszenia, ale nie jest to głuchota czy niedosłuch.
Statuch B, Kurkowski ZM: Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego a problemy w nauce u uczniów klasy II Szkoły Podstawowej. Nowa Audiofonologia 2012; 1(3): 62-66. 12.
9 J. Rostkowska, Aktywny Trening Słuchowy – element terapii pacjentów z zaburzeniami przetwarzania słuchowego (APD) , „Nowa Audiofonologia” 2014, nr 3 (4), s. 39. 10 B. Statuch, Z.M. Kurkowski, Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego a problemy w nauce u uczniów
Je Cherche Un Site De Rencontre 100 Gratuit. Zaburzenia przetwarzania słuchowego – co to znaczy? Zaburzenia przetwarzania słuchowego (Auditory Processing Disorder – APD) znane również jako Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (Central Auditory Processing Disorder – CAPD) to zespół objawów wynikających z zaburzeń zmysłu słuchu. Objawy pojawiają się w efekcie występowania nieprawidłowości na poziomie centralnego układu nerwowego. Taka sytuacja ma miejsce kiedy pacjent słyszy – podstawowe badania słuchu nie wykazują występowania problemów, ale nie słucha – zachowuje się i funkcjonuje podobnie do człowieka z niedosłuchem. Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego najczęściej ujawniają się u dzieci w okresie przedszkolnym lub w pierwszych klasach szkoły podstawowej, ponieważ wówczas gwałtownie rosną wymagania stawiane zmysłowi słuchu. Zaburzenia przetwarzania słuchowego jest to problem, który dotyka około 5% – 7 % dzieci w wieku szkolnym 30% dzieci z dysleksją 40-50% dzieci z trudnościami w nauce częściej chłopców – występowanie zaburzeń przetwarzania słuchowego jest u nich dwukrotnie większa Objawy, które mogą sugerować występowanie zaburzeń przetwarzania słuchowego: trudności z koncentracją uwagi nadwrażliwość na dźwięki nieprawidłowe rozumienie usłyszanych treści – pytań, poleceń, instrukcji mylenie podobnie brzmiących słów nieprawidłowe natężenie głosu – mówienie zbyt cicho i monotonnie lub zbyt głośno i szybko ubogie słownictwo problemy z nauką języków obcych wada wymowy trudności z czytaniem i pisaniem niemuzykalność obniżona koordynacja ruchowa niewyraźne, dysgraficzne pismo mylenie strony lewej i prawej męczliwość lub nadaktywność trudności w regulacji emocji, np. zbytnia płaczliwość, drażliwość, impulsywność wycofywanie się z kontaktów społecznych sprawianie wrażenia nieobecnego Przyczyny CAPD – Centralnego Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego: wystąpienie w okresie rozwoju płodowego infekcji wirusowych takich jak: toksoplazmoza, cytomegalia, grypa wcześniactwo, przyjmowanie przez matkę toksycznych substancji w czasie ciąży (palenie tytoniu, alkohol, narkotyki) niedotlenienie w czasie porodu lub po porodzie uraz głowy, częste i przewlekłe infekcje, zapalenia ucha środkowego, alergia przerośnięty adenoid (3 migdał) genetyczne predyspozycje – dysleksja Zaburzenia przetwarzania słuchowego występują również u młodzieży i osób dorosłych. CAPD może powodować problemy z rozumieniem mowy w sytuacjach trudnych akustycznie: podczas wykładu w sali o dużym pogłosie z niewłaściwie ustawionymi parametrami nagłośnienia podczas spotkania czy dyskusji, gdzie kilka osób mówi jednocześnie gdy ktoś mówi szybko lub niewyraźnie w czasie rozmowy przez telefon komórkowy, szczególnie gdy wokół panuje szum i hałas podczas rozmów przez komunikatory internetowe, w których głos rozmówcy jest sztucznie zmieniony, przez co słowa stają się trudne do zrozumienia lub zupełnie niezrozumiałe podczas pracy w pomieszczeniach typu open-space (w jednym pomieszczeniu pracuje wiele osób), ponieważ wówczas słuchacz jest narażony nadziałanie wielu czynników rozpraszających (dzwoniące telefony, rozmowy innych pracowników, szum klimatyzacji, hałasy z ulicy) Zaburzeniom przetwarzania słuchowego (CAPD) mogą dodatkowo towarzyszyć: szumy uszne nadwrażliwość słuchowa na specyficzne dźwięki, dźwięki o określonej częstotliwości oraz na głośne dźwięki niedosłuch obwodowy Wśród dorosłych zaburzenia CAPD są uciążliwe dla studentów, pracowników korporacji, uczestników uniwersytetów trzeciego wieku – mogą utrudniać naukę, pracę, ogólne funkcjonowanie i udział w życiu społecznym. Jak można pomóc pacjentowi z zaburzeniami przetwarzania słuchowego? Odpowiedzią na to pytanie może być trening NEUROFLOW® AKTYWNY TRENING SŁUCHOWY (ATS) Kto jest autorem metody Neuroflow – Aktywny Trening Słuchowy? Twórcą treningu słuchowego NEUROFLOW ® ATS jest doktor nauk medycznych Andrzej Senderski – lekarz otolaryngolog, specjalista audiolog i foniatra, absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Swoją karierę zawodową rozpoczął w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu. Od początku pasjonowała go neuropsychologia słyszenia, czyli procesy przetwarzania słuchowego w mózgu, które inaczej można opisać słowami – „co robi nasz mózg z informacją którą otrzymuje z uszu”. Szkolił sie w Stanach Zjednoczonych w Klinice Audiologii i Logopedii Brigham Young University, a w Brigham Young University zebrał materiał do pracy doktorskiej „Słuchowe potencjały wywołane w obiektywnej ocenie procesu rozumienia mowy (2004r.) Czym jest terapia słuchowa NEUROFLOW ® ATS? Jest to interaktywny trening wyższych funkcji słuchowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych z zaburzeniami przetwarzania słuchowego (centralnymi zaburzeniami słuchu) oraz dzieci z grupy ryzyka tych zaburzeń (od 4 roku życia). Trening Neuroflow® prowadzony jest on-line i jest dostępny platformie internetowej. Na czym polega terapia słuchowa NEUROFLOW ® ATS? Badanie przetwarzania słuchowego Przed wykonaniem baterii znormalizowanych testów słuchowych na podstawie których pacjent może zostać zakwalifikowany na terapię NEUROFLOW ® ATS, należy wykonać badanie słuchu fizycznego (audiometria tonalna). Trening – w zależności od głębokości zaburzeń przetwarzania słuchowego może składać się od dwóch do czterech etapów. Każdy etap treningu słuchowego poprzedzony jest diagnozą przeprowadzaną przez certyfikowanego providera metody Neuroflow ®. W przypadku, gdy pacjentem jest dziecko, na pierwszym spotkaniu diagnostycznym rodzic wypełnia Kwestionariusz – zawiera on pytania dotyczące rozwoju dziecka począwszy od okresu prenatalnego, poprzez okres niemowlęcy do aktualnych problemów zdrowotnych oraz pytania dotyczące komunikacji i trudności w uczeniu się. Na podstawie wyników uzyskanych przez pacjenta przygotowywany jest indywidualny program ćwiczeń. Zaleca się, by sesje treningowe odbywały się 3 razy w tygodniu, przy czym każda z nich trwa ok. 25 – 30 min. Jeden etap treningu trwa około dwa miesiące. Młodsi pacjenci (4- w dniach, kiedy nie wykonują sesji słuchowych, realizują ćwiczenia z zakresu integracji międzypółkulowej, podczas których utrwalane są schemat ciała, orientacja w przestrzeni, ćwiczenia równoważne, koordynacja słuchowo-wzrokowo-ruchowa oraz ćwiczenia ruchowe połączone ze stymulacją wyższych funkcji słuchowych. Program ćwiczeń pozwala na dostosowanie ich tempa oraz stopnia trudności do potrzeb pacjenta – trening, w przypadku dzieci może być prowadzony w domu, pod kontrolą rodzica lub w gabinecie terapeuty. Rodzic w trakcie treningu jest jak trener na siłowni – wspiera i motywuje dziecko do działania. Stopień trudności zadań jest dobrany adekwatnie do możliwości dziecka i zmienia się w sposób adaptacyjny, tak aby zadanie nie było zbyt łatwe, ani zbyt trudne. Program treningowy zawiera bogaty, dostosowany dla różnych grup wiekowych materiał słowny, opowiadania, wiersze, zagadki. Neuroflow ® jest treningiem usprawniającym procesy komunikowania i uczenia się. PRZYGOTOWANIE DO – BADANIE PRZETWARZANIA SŁUCHOWEGO Przed badaniem diagnostycznym przetwarzania słuchowego , konieczne jest wykonanie badanie słuchu. Badanie przetwarzania słuchowego Warszawa mgr Ewa Rycombel Terapeuta zaburzeń przetwarzania słuchowego metodą Neuroflow ® ATS CENNIK – badanie przetwarzania słuchowego Warszawa Diagnoza w kierunku zaburzeń przetwarzania słuchowego APD – 300,00 zł – Uwaga: Spotkanie diagnostyczne trwa ok. 90 min. (nie obejmuje badania słuchu) Diagnoza w kierunku zaburzeń przetwarzania słuchowego APD – 550,00 zł – badanie dla rodzeństwa Uwaga: dzieci diagnozowane są osobno. Spotkanie diagnostyczne trwa ok. 2 x 90 min. (nie obejmuje badania słuchu) Konsultacja – instruktaż do ćwiczeń ruchowych (opartych o terapię bilateralną) wspierających terapię przetwarzania słuchowego – czas trwania do 60 min – 180 zł Konsultacja dla rodzica – zaburzenia przetwarzania słuchowego u dziecka – czas trwania 30 – 45 min – 150 zł Konsultacja dla rodzica – zaburzenia przetwarzania słuchowego u dziecka – czas trwania do 30 min – 100 zł Rediagnoza Neurolfow ATS ( po I,II,III etapie) – 270 zł
WarsztatyCentralne zaburzenia przetwarzania słuchowego. Nowoczesna rehabilitacja. termin: 18 listopada 2017, godz. 900-1300 prowadzenie: surdologopeda, terapeuta JIAS, SPPS Edyta Stańczyk gość specjalny: otolaryngolog, foniatra dr Grażyna Urbańska. miejsce: activEK – Centrum Zdrowego Człowieka81-540 Gdynia - Orłowo, Aleja Zwycięstwa 244/1 koszt warsztatów: 300 zł/os zapisy: e-mail: @ 507 094 291 Wprowadzenie do CAPD - definicje, objawy. Model postępowania diagnostycznego na przykładzie praktyk w Pomorskim Centrum Słuchu i Mowy Medincus. Terapia osób z CAPD - min rodzaje treningów słuchowych. Trening Słuchowy Johansena i SPPS . Terapia logopedyczna a trudności z przetwarzaniem słuchowym.
Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (ang. Auditory Processing Disorder - APD) Słyszenie jest wynikiem tysięcy lat ewolucji ukierunkowanej na uzyskanie informacji o otaczającym nas środowisku i efektywnym komunikowaniu się za pomocą mowy. Ucho ma za zadanie przekazać możliwie pełną informację o otaczającym świecie dźwięków, a zadaniem mózgu jest odpowiednie jej przetworzenie i zinterpretowanie. Możemy więc powiedzieć, że słyszymy mózgiem, a ucho jest ważną ale tylko częścią układu słuchowego. Podczas słyszenia zachodzi wiele złożonych i dynamicznych procesów, których ważnym elementem jest czynnik czasu. Prawidłowa percepcja czasu i kolejności zdarzeń akustycznych jest fundamentem dobrego rozumienia mowy. Sygnały akustyczne po zamianie na impulsy nerwowe są pod różnym kątem analizowane i przetwarzane w ośrodkowej części układu słuchowego. Na rysunku poniżej schematycznie przedstawiono współzależności pomiędzy procesami, które są niezbędne do rozumienia mowy – tzn. do pełnej funkcjonalności słuchu. Kiedy jeden lub kilka elementów tej skomplikowanej sieci procesów jest niedojrzały lub zaburzony dziecko ma problemy ze sprawnym komunikowaniem się za pomocą słuchu i mowy. Zaburzenia te najczęściej ujawniają się u dzieci w okresie przedszkolnym lub w pierwszych klasach szkoły podstawowej, kiedy to gwałtownie rosną wymagania stawiane zmysłowi słuchu. Zgodnie z zaleceniami Amerykańskiego Stowarzyszenia Słuchu i Mowy ASHA, Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (centralne zaburzenia słuchu) rozpoznaje się w przypadkach, w których co najmniej jedna z poniżej przedstawionych wyższych funkcji słuchowych jest zaburzona: Lokalizacja źródła dźwięku Różnicowanie dźwięków, w tym dźwięków mowy Rozpoznawanie wzorców dźwiękowych Analiza czasowych aspektów sygnału dźwiękowego Umiejętność rozumienia mowy zniekształconej Umiejętność rozumienia mowy w obecności sygnału zagłuszającego (rozumienie mowy w hałasie) Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego APD to jedna z przyczyn trudności w uczeniu się dzieci Podstawowe znaczenie dla skutecznej nauki i przyswajania wiedzy kanałem słuchowym mają wymienione wyższe umiejętności (funkcje) słuchowe. Trudności w nauce, w pisaniu i czytaniu oraz częste współistniejące z nimi zaburzenia emocjonalne mogą wynikać z zaburzeń analizy dźwięków na poziomie centralnym. W pierwszych klasach szkoły podstawowej od 3% do 5% dzieci ma objawy zaburzeń przetwarzania słuchowego APD, które gdy są niewykryte i nierehabilitowane w znacznym stopniu ograniczają możliwości nauki i rozwoju tych dzieci. 30% dzieci z dysleksją oraz 40-50% dzieci z trudnościami w nauce ma zaburzenia przetwarzania słuchu Charakterystyczne jest, że częstość występowania zaburzeń APD jest dwukrotnie większa u chłopców. Badania wskazują, że około 30% dzieci z dysleksją oraz 40-50% dzieci z trudnościami w nauce (ang. learning disability) ma objawy centralnych zaburzeń słuchu, a trening słuchowy w znaczący sposób poprawia funkcjonowanie tych dzieci w szkole oraz ich umiejętność czytania. Ze względu na złożoną naturę funkcjonowania mózgu APD może towarzyszyć innym zaburzeniom rozwojowym, takim jak: opóźniony rozwój mowy, specyficzne zaburzenia rozwoju językowego (SLI), zaburzenia uwagi bez nadreaktywności (ADD) lub zaburzenia uwagi z nadreaktywnością (ADHD), specyficzne trudności w nauce oraz dysleksja. Umów się na wizytę diagnostyczną
Jeżeli wydaje Ci się, że dziecko ma trudności w słyszeniu w hałasie, nie spełnia poleceń, łatwo się rozprasza i ma problemy w koncentracji – warto je zdiagnozować pod kątem centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego. Nowa metoda profesora Skarżyńskiego do terapii takich zaburzeń wykorzystuje innowacyjny Stymulator Polimodalnej Percepcji Sensorycznej, nagrodzony Godłem „Teraz Polska”. - Tym co wyróżnia metodę jest fakt połączenia stymulacji słuchowej z treningiem psychologicznym. Zintegrowanie terapii psychologicznej z treningiem funkcji słuchowych daje o wiele większe możliwości efektywnego oddziaływania na osoby borykające się z trudnościami z przetwarzaniem słuchowym - mówi prof. nadzw. dr hab. n. med. Piotr H. Skarżyński z Centrum Słuchu i Mowy Medincus w Dlaczego tak się dzieje? Dziecko często może dobrze słyszeć, ale niewłaściwie odbierać to emocjonalnie. Podczas terapii pacjent uczy się właściwie odbierać i rozumieć emocje, kontrolować swoje myśli, a także uczy się kontroli własnych zachowań w różnych sytuacjach społecznych wywołujących emocje. - dodaje prof. Skarżyński. Czym są Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego? Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD – Central Auditory Processing Disorders) to zespół objawów, wynikających z zaburzenia pracy słuchu spowodowanych nieprawidłowościami na poziomie centralnego układu nerwowego. Mówiąc prościej: dziecko słyszy – podstawowe badania słuchu nie wykazują problemów, lecz nie słucha – zachowuje się i funkcjonuje jak dzieci z niedosłuchem. W efekcie, pomimo prawidłowego rozwoju intelektualnego, dziecko ma poważne problemy w nauce, czytaniu, pisaniu, często zaburzenia emocjonalne. Badania wykazały, że centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego występują u 2-5% dzieci w wieku 7 – 14 lat (częstość ich występowania jest dwukrotnie większa u chłopców), jednakże współwystępując z różnymi zaburzeniami jak np. dysleksja mogą sięgać nawet kilkudziesięciu procent. Szacuje się, że u co czwartego dziecka z dysleksją rozwojową współistnieją ośrodkowe zaburzenia słuchu. Stymulacja Polimodalnej Percepcji Sensorycznej Kluczem do skutecznej pomocy takim dzieciom jest wczesne zauważenie niepokojących objawów i skierowanie dziecka na specjalistyczne badania, a w razie potrzeby na terapię i rehabilitację. Stymulacja Polimodalnej Percepcji Sensorycznej metodą Skarżyńskiego (SPPS) została opracowana dla pacjentów z problemami w przetwarzaniu słuchowym współwystępującymi z problemami z rozumieniem mowy, trudności ami w czytaniu i pisaniu, opóźnionym rozwojem mowy, dyslalią, trudnościami w koncentracji uwagi, jąkaniem, zaburzeniami głosu. Dodatkowym atutem SPPS jest to, że terapia może być prowadzona zarówno w placówce, jak i w domu. Metoda SPPS stymuluje i angażuje zmysł słuchu, wzroku i dotyku. Pobudza ich wzajemną koordynację, dzięki czemu terapia pozwala małemu pacjentowi lepiej zintegrować odbierane bodźce. Aktywne ćwiczenia polegają m. in. na: różnicowaniu wysokości, natężenia oraz czasu trwania dźwięków, umiejętności wysłuchiwania dźwięków wiodących z tła, lokalizowaniu dźwięków, ćwiczeniu pamięci słuchowej, kontroli własnego głosu w obecności dźwięków zagłuszających i relaksacji. Terapia składa się z trzech poziomów, z których każdy trwa od 5 do 15 dni i obejmuje trzy części: słuchanie materiału dźwiękowego przetworzonego przez specjalną przystawkę SPPS, relaksację oraz część niezwykle lubianą przez małych pacjentów - granie na iPadzie w gry multimedialne i psychoedukacyjne. Stymulator Polimodalnej Percepcji Sensorycznej do prowadzenia terapii metodą Skarżyńskiego opracowany przez Centrum Słuchu i Mowy Sp. z został nagrodzony Godłem „Teraz Polska” w kategorii Przedsięwzięcia Innowacyjne.
Jedną z przyczyn trudności w uczeniu się dzieci są zaburzenia przetwarzania słuchowego: trudności w rozumieniu mowy w szumie, problemy z różnicowaniem dźwięków, kłopoty z pamięcią i uwagą słuchową. Uczniowie często dekoncentrują się na lekcjach, wypowiadając się, zniekształcają słowa, przestawiają szyk wyrazów i zmieniają treść powtarzanych zdań. Przyczyny tych objawów mogą być różne. Jedną z nich jest zaburzone przetwarzanie słuchowe. Prawidłowy odbiór dźwięków z otoczenia zależy zarówno od dobrego funkcjonowania ucha, czyli dobrej czułości słuchu, jak i od sprawności procesów analizy impulsów nerwowych, dostarczanych przez nerw słuchowy z ucha do mózgu. Dopiero gdy te dwa elementy układu słuchowego funkcjonują prawidłowo, możemy łatwo i bez wysiłku komunikować się w różnorodnych sytuacjach – także tych niekomfortowych akustycznie, np. na ulicy, w grupie osób lub w przestrzennej sali, gdzie dźwięki odbijają się i zniekształcają od pustych ścian. Problemy słuchowe mogą być wynikiem uszkodzenia „centralnej” – czyli nerwowej – części układu słuchowego. Trudności w przetwarzaniu informacji na drodze słuchowej są zespołem objawów, które wynikają z różnego typu zaburzeń w obrębie ośrodkowej części układu słuchowego i najczęściej występują przy prawidłowej czułości słuchu (Senderski 2014, s. 77–81; 2002). Przetwarzanie słuchowe Przetwarzanie informacji zmysłowej na sygnały nerwowe odbywa się w mózgu, który nieustannie je interpretuje i nadaje im znaczenie. Prawidłowe słyszenie zależy nie tylko od fizycznej sprawności ucha, ale również od procesów przetwarzania informacji słuchowej, zachodzących na wyższych piętrach drogi słuchowej. Przetwarzanie słuchowe obejmuje funkcje słuchowe wyższego rzędu, takie jak dyskryminacja słuchowa, lokalizacja źródła dźwięku i czasowe przetwarzanie sygnałów akustycznych (ASHA 1996, s. 41–54; 2005, Zaburzenia przetwarzania słuchowego (ang. Auditory Processing Disorders, APD) dotykają od ok. 2–3% (Chermak i wsp. 1998, s. 452–465; Wilson 2003, s. 123–126) do nawet 7% populacji dzieci w wieku szkolnym (Musiek, Gollegly, Lamb, Lamb 1990, s. 372–383). Trudności związane z ośrodkowymi zaburzeniami słuchu mogą istotnie wpływać na różne sfery rozwoju i sukces edukacyjny dzieci, na zdolności nabywania umiejętności czytania i pisania. Z tego powodu niezwykle ważne jest wczesne rozpoznanie zaburzeń oraz wdrożenie skutecznych działań terapeutycznych (Bogdanowska 2008, s. 9–12). Działania profilaktyczne są jedną z możliwości zapobiegania zaburzeniom słuchu, zarówno niedosłuchom, jak i zaburzeniom centralnym słuchu, poprzez prowadzenie przesiewowych badań słuchu, monitorowanie poziomu hałasu i przeciwdziałanie powstawaniu nadmiernego hałasu w szkołach, podnoszenie świadomości nauczycieli i uczniów oraz poprzez właściwe wychowanie słuchowe (Bogdanowska 2011, s. 109–124; Borowiecka 2015, s. 46–53; Rostkowska 2015, s. 135–142). Szacuje się, że w populacji dziecięcej zaburzenia przetwarzania słuchowego ma 1/3 dzieci z dysleksją rozwojową (Dawes i Bishop 2011, s. 432–436) i połowa dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce (Sharma, Purdy i Kelly 2009, s. 706–722). Na powstanie zaburzeń procesów przetwarzania słuchowego mogą mieć wpływ problemy w okresie noworodkowym: wcześniactwo, niedotlenienie w czasie porodu, urazy okołoporodowe, stany zapalne mózgu i opon mózgowych, urazy czaszkowo-mózgowe, częste zapalenia ucha środkowego, częste sączkowanie uszu, zbyt późne zastosowanie aparatu w niedosłuchu, czyli obwodowe uszkodzenia słuchu, uwarunkowania genetyczne, uszkodzenia toksyczne. Wczesne wykrycie zaburzeń przetwarzania słuchowego zwiększa szanse na skuteczną ich rehabilitację i zapobieżenie trudnościom w komunikacji i nauce. Dlatego tak ważna jest wielospecjalistyczna diagnoza (medyczna – audiologiczna, neurologiczna, logopedyczna, pedagogiczna, psychologiczna), która jest podstawą rozpoczęcia działań terapeutycznych. Od kilku lat w Polsce jest dostępny program do diagnozy i terapii dzieci z APD – Neuroflow, Aktywny Trening Słuchowy. Diagnostyka centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego (APD) opiera się na behawioralnych testach psychoakustycznych, które pozwalają na ocenę sprawności przetwarzania słuchowego – tzw. wyższych funkcji słuchowych (Senderski 2014, s. 77–81). Platforma diagnostyczna APD-Medical umożliwia wykonanie baterii testów wyższych funkcji słuchowych: testu reakcji słuchowej i wzrokowej, adaptacyjnego, jednosylabowego testu rozumienia mowy w szumie, testu sekwencji częstotliwości, adaptacyjnego testu rozdzielczości czasowej układu słuchowego, adap- tacyjnego testu rozdzielczości częstotliwościowej oraz rozdzielnousznego testu liczbowego (Senderski, Iwanicka--Pronicka, Joanna Majak, Walkowiak, Dajos 2016, s. 99–106, Przybyla 2017, s. 113–125). Celem diagnozy wyższych funkcji słuchowych jest potwierdzenie lub wykluczenie zaburzeń przetwarzania słuchowego oraz ocena ich zakresu i głębokości. W procesie diagnostycznym konieczna jest ścisła współpraca audiologa z logopedą i psychologiem w celu uzyskania pełnej informacji o obrazie klinicznym pacjenta. Brytyjskie Towarzystwo Audiologiczne wyróżnia trzy podtypy zaburzeń przetwarzania słuchowego, w zależności od etiologii:POLECAMY APD rozwojowe (developmental), które rozpoznaje się u dzieci z objawami APD, których czułość słuchu jest w normie i u których nie stwierdzono innej przyczyny zaburzeń słuchu ani czynników ryzyka; u części tych osób objawy mogą utrzymać się do wieku dorosłego, APD nabyte (acquired), w których prawdopodobną przyczyną APD są czynniki działające w okresie płodowym i noworodkowym, prowadzące do mikrouszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego (OUN), takie jak wylew dokomorowy, niedotlenienie okołoporodowe, wcześniactwo, wysoki poziom bilirubiny, cytomegalia, toksoplazmoza czy infekcje wirusowe (grypa), APD wtórne (secondary) do niedosłuchu zarówno odbiorczego, jak i przewodzeniowego, występujące już po jego ustąpieniu, np. spowodowane przewlekłym wysiękowym zapaleniem ucha środkowego; mechanizm powstania zaburzeń wynika z deprywacji słuchowej, w okresie dynamicznego rozwoju funkcji słuchowych we wczesnych latach życia (British Society of Audiology 2011; Senderski 2014). W codziennej praktyce terapeutów spotykane są różnorodne objawy zaburzeń słuchu u dzieci. Badania wykazały, że z punktu widzenia patofizjologii i mechanizmów prowadzących do tych zaburzeń możemy obserwować jeden lub kilka profili klinicznych APD. Każdy z nich ma inne objawy i przysparza innych trudności dziecku. Są to: zaburzenia uwagi słuchowej i rozumienia mowy w hałasie, zaburzenia fonologiczne i percepcji czasowych aspektów dźwięku, zaburzenia wymiany informacji słuchowej pomiędzy półkulami przez ciało modzelowate (deficyt integracji). Każdy z tych podtypów różni się objawami i sposobami terapii. Zaburzenia fonologiczne są klasyczną postacią ośrodkowych (centralnych) zaburzeń słuchu. Ich istotą są zaburzenia identyfikacji, różnicowania i zapamiętywania cech akustycznych dźwięków mowy w hałasie. Dzieci z tego podtypu mają problemy z różnicowaniem fonemów, co przekłada się na trudności w czytaniu i pisaniu oraz często współwystępujące wady wymowy. Przyjmuje się, że przyczyną tego typu zaburzeń jest nieprawidłowe funkcjonowanie struktur nerwowych, zlokalizowanych w lewym płacie skroniowym. Problem z rozumieniem mowy w hałasie u tych dzieci wynika głównie z obniżonej precyzji analizy czasowej i kodowania zmian wysokości dźwięku, a nie problemów z koncentracją uwagi. Zaburzenia uwagi słuchowej są w dużej mierze nabyte z powodu niewłaściwego wychowania słuchowego lub deprywacji słuchowej we wczesnym dzieciństwie. Dzieci z zaburzeniami uwagi słuchowej mają duże trudności w rozumieniu mowy w szumie w niekorzystnych warunkach akustycznych (w hałasie), szczególnie gdy równocześnie mówi kilka osób. Zaburzenia integracji są stosunkowo rzadkie i najczęściej uwarunkowane genetycznie. Dzieci z tego podtypu mają trudności w zadaniach wymagających dobrej współpracy prawej i lewej półkuli mózgowej, takich jak: rozumienie ze słuchu, rysowanie, pisanie i czytanie, taniec oraz wykorzystanie i stosowanie prozodycznych cech mowy ( odpowiedniego natężenia, intonacji, dynamiki, tempa mówienia). Przyczyną tych problemów są nieefektywne procesy wymiany między prawą i lewą półkulą mózgową w związku z niedojrzałością lub uszkodzeniem łączącego je ciała modzelowatego (spoidła wielkiego mózgu) oraz połączeń pomiędzy mózgiem i móżdżkiem (Borowiecka 2015, s. 46–53, Aktywny trening słuchowy Jedną z możliwości wspierania uczniów z zaburzeniami przetwarzania słuchowego jest aktywny trening słuchowy. Usprawnia on komunikację językową uczniów, co potwierdzają wywiady z rodzicami objętych nim dzieci. Badania naukowe pokazują, że dzięki plastyczności i zdolności do zmian mózgu (z wykorzystaniem ukierunkowanych strategii i procedur adaptacyjnych) można doprowadzić do tego, że poprawi się trwale zdolność przetwarzania bodźców słuchowych (Mass 2007, s. 46–59). Głównym elementem postępowania terapeutycznego wobec dzieci z APD, obok zastosowania systemów wspomagających słyszenie, tzw. systemów FM, jest trening słuchowy, którego celem jest poprawa tzw. wyższych funkcji słuchowych. Niewątpliwą zaletą jest możliwość prowadzenia treningu zarówno w gabinecie terapeutycznym, jak i w domu, z jednym z rodziców. Ćwiczenia są podzielone na trzy etapy. Każdy etap treningu słuchowego poprzedza diagnoza, na podstawie której przygotowywany jest indywidualny program terapeutyczny. Sesje terapeutyczne odbywają się 3 razy w tygodniu, przy czym każda trwa ok. 25–30 min. Cała trzyetapowa terapia trwa około 6–8 miesięcy. U niektórych dzieci w terapii wykorzystuje się ćwiczenia usprawniające podstawowe procesy przetwarzania czasowego dźwięków, czyli między innymi różnicowanie wysokości i długości oraz percepcję kolejności dźwięków. Program terapeutyczny zawiera bogaty, dostosowany do różnych grup wiekowych materiał słowny, opowiadania, wiersze, zagadki (zob. Bula, Niesporek-Szamburska 2004, s. 13–55). Dzięki temu poszerza kompetencje językowe, usprawnia funkcje językowe, zwłaszcza umiejętności fonologiczne, wzmacnia pamięć sekwencyjną (zob. Cieszyńska, Korendo 2007, s. 293–318), wydłuża pamięć słuchową, poprawia przetwarzanie słuchowe i językowe (recepcja mowy – rozumienie, produkcja mowy – powtarzanie), doskonali sprawność artykulacyjną – wyrazistość artykulacyjną, wzmacnia prozodię, poprawia umiejętności komunikacyjne – umiejętności uważnego słuchania, nadawania komunikatów (zob. Kurkowski 2013, s. 26–34). Poprawia różnicowanie dźwięków mowy, usprawnia percepcję mowy – słuch fonemowy, pamięć słuchową, wzorce słuchowe wyrazów pozbawionych znaczeń (zob. Domagała Mirecka 2014, s. 129–164; Rocławski 1995, s. 13–27; Styczek 1982, s. 9–17; Szeląg, Szymaszek 2006, s. 14–27). Poprawia ukierunkowanie i wydłużenie uwagi słuchowej, wzmacnia emocje – wiarę w siebie. Różnorodność języka naturalnego, zawartego w ćwiczeniach, oraz włączenie do ćwiczeń języka literackiego, niezależnie od poprawy przetwarzania słuchowego, usprawnia również procesy językowe – poszerza wiedzę leksykalną i syntaktyczną, doskonali sprawność narracyjną – umiejętność budowania wypowiedzeń, a poprzez wielokrotne powtarzanie prawidłowo brzmiących wyrazów poprawia się wyrazistość artykulacyjna, często niedoskonała u młodszych dzieci. Sesje treningowe, w czasie których dziecko wspólnie z rodzicem ćwiczy rozumienie tekstów, tzn. słucha opowiadań, wierszy, baśni, odpowiada na pytania oraz ma możliwość rozmowy na temat słyszanych treści, poprawia umiejętności komunikacyjne, umiejętność uważnego słuchania oraz nadawania komunikatów – umiejętności ważne w procesie uczenia się. Dla każdego dziecka z rozpoznaniem zaburzeń przetwarzania słuchowego (APD), dobierany jest optymalny, zindywidualizowany program terapeutyczny. Trening słuchowy w praktyce logopedycznej Aktywny Trening Słuchowy stał się inspiracją do opracowania przez autorkę innowacji pedagogicznej „Neuroflow – drogą do lepszych efektów w procesie uczenia się dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego” Innowacja pedagogiczna realizowana była od stycznia 2017 r. do grudnia 2017 r. w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Olsztynie. Jej celem było podniesienie poziomu sprawności językowych i komunikacyjnych oraz przetwarzania słuchowego uczniów objętych wsparciem Poradni. W innowacji wykorzystano pierwszy w Polsce interaktywny trening wyższych funkcji słuchowych Neuroflow. Aktywny Trening Słuchowy prowadzony był on-line – dostępny na platformie internetowej.. Udział dzieci i rodziców w tym przedsięwzięciu był dobrowolny. Badania prowadzone przez autorkę pozwoliły pogłębić diagnozę wyższych funkcji słuchowych 155 dzieci i młodzieży, u których zdiagnozowane zostały trudności edukacyjne z obszaru niezidentyfikowanych dotychczas przyczyn trudności. W Aktywnym Treningu Słuchowym uczestniczyło 51 dzieci. Udział w terapii był możliwy po: przeprowadzonej diagnozie wyższych funkcji słuchowych programem Neuroflow,... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań magazynu "Forum Logopedy" Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online Możliwość pobrania materiałów dodatkowych ...i wiele więcej! Sprawdź
centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego forum